Bài 49: Quần thể xã sinh vật
I. THẾ NÀO LÀ MỘT QUẦN XÃ SINH VẬT?
- Quần xã sinh vật là tập hợp nhiều quần thể sinh vật thuộc nhiều loài khác nhau, cùng sống trong một khoảng không gian có các điều kiện sinh thái tương tự nhau, các sinh vật có mối quan hệ gắn bó như một thể thống nhất.
Quần xã có cấu trúc tương đối ổn định.
- Các sinh vật trong quần xã thích nghi với môi trường sống của chúng.
II. NHỮNG DẤU HIỆU ĐIỂN HÌNH CỦA MỘT QUẦN XÃ
Quần xã có những đặc trưng cơ bản về số lượng và thành phần các loài sinh vật.
QUẦN XÃ | QUẦN THỂ |
-Gồm nhiều quần thể | -Gồm những cá thể cùng loài |
-Độ đa dạng cao | -Độ đa dạng thấp |
-Mối quan hệ khác loài, chủ yếu là quan hệ dinh dưỡng | _Mối quan hệ cùng loài, chủ yếu là quan hệ sinh sản duy truyền |
III. QUAN HỆ GIỮA NGOẠI CẢNH VÀ QUẦN XÃ
- Các nhân tố sinh thái vô sinh và hữu sinh luôn ảnh hưởng tới quần xã, tạo nên sự thay đổi của quần xã.
+ Sự thay đổi chu kì ngày đêm, chu kì mùa dẫn đến hoạt động của các sinh vật cũng mang tính chất chu kì.
+ Điều kiện khí hậu thuận lợi, thực vật phát triển dẫn tới động vật cũng phát triển. Tuy nhiên, số lượng loài sinh vật luôn được khống chế ở mức độ ổn định phù hợp với khả năng của môi trường, tạo cân bằng sinh học trong quần xã.
- Trong thực tế, con người có rất nhiều tác động làm mất cân bằng sinh học trong các quần xã như:
→ Số lượng cá thể của mỗi quần thể trong quần xã luôn luôn được khống chế ở mức độ phù hợp với khả năng của môi trường, tạo nên sự cân bằng sinh học trong quần xã.
Bài 58: Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
Tài nguyên thiên nhiên là nguồn vật chất sơ khai được hình thành và tồn tại trong tự nhiên mà con người có thể sử dụng trong cuộc sống.
I. CÁC DẠNG TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN CHỦ YẾU
- Các dạng tài nguyên trong thiên nhiên được chia thành các nhóm:
+ Tài nguyên không tái sinh: những dạng tài nguyên sau một thời gian sử dụng sẽ bị cạn kiệt (khí đốt thiên nhiên, dầu lửa, than đá).
+ Tài nguyên tái sinh: những dạng tài nguyên sử dụng hợp lí sẽ có điều kiện phát triển phục hồi (nước, đất, sinh vật).
+ Tài nguyên năng lượng vĩnh cửu: năng lượng mặt trời, gió, năng lượng nhiệt sinh ra từ trong lòng đất, thủy triều… Nguồn năng lượng sạch, khi sử dụng không gây ô nhiễm môi trường.