PHÒNG GD&ĐT VIỆT TRÌ

TRƯỜNG THCS TÂN ĐỨC

KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT

NĂM HỌC 2024-2025

Môn: NGỮ VĂN

Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian giao đề

(Đề tham khảo có 01 trang)

I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)

Đọc kĩ đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi bên dưới.

Không có gì tự đến đâu con

Quả muốn ngọt phải tháng ngày tích nhựa

Hoa sẽ thơm khi trải qua nắng lửa

Mùa bội thu trải một nắng hai sương.

Không có gì tự đến, dẫu bình thường

Phải bằng cả đôi tay và nghị lực.

Như con chim suốt ngày chọn hạt

Năm tháng bao dung nhưng khắc nghiệt lạ kỳ…

(Trích Không có gì tự đến đâu con – Nguyễn Đăng Tấn)

Câu 1 (1,0 điểm). Xác định thể thơ và phương thức biểu đạt chính của đoạn thơ.

Câu 2 (1,0 điểm). Em hiểu như thế nào về những câu thơ:

Quả muốn ngọt phải tháng ngày tích nhựa

Hoa sẽ thơm khi trải qua nắng lửa

Mùa bội thu trải một nắng hai sương.

Câu 3 (1,0 điểm). Chỉ ra và nêu tác dụng biện pháp tu từ được sử dụng trong câu thơ:

Như con chim suốt ngày chọn hạt.

Câu 4 (1,0 điểm). Em cảm nhận được điều gì trong nỗi lòng của cha mẹ qua đoạn thơ trên.

II. LÀM VĂN (6,0 điểm)

Câu 1 (2,0 điểm). Từ đoạn trích trên, em hãy viết một đoạn văn (từ 10-12 câu), bàn về thái độ

cần có của mỗi người khi đứng trước khó khăn thử thách

Câu 2 (4,0 điểm). Cảm nhận của em về thiên nhiên đất trời và những suy tư mà tác giả Hữu

Thỉnh gửi gắm trong đoạn thơ sau:

Sông được lúc dềnh dàng

Chim bắt đầu vội vã

Có đám mây mùa hạ

Vắt nửa mình sang thu

Vẫn còn bao nhiêu nắng

Đã vơi dần cơn mưa

Sấm cũng bớt bất ngờ

Trên hàng cây đứng tuổi.

(“ Sang thu” - Hữu Thỉnh, Ngữ văn 9 Tập 2)

……………..HẾT…………….

ĐỀ THAM KHẢO

ĐÁP ÁN THAM KHẢO

(

Đáp án có 04 trang)

Phần

Câu

Nội dung

Điểm

I. ĐỌC

HIỂU

(3,0 điểm)

ĐỌC HIỂU

4,0

1

- Đoạn thơ được viết theo thể thơ: tự do

- Phương thức biểu đạt chính: biểu cảm

0,5

0,5

2

Ba câu thơ trên cho ta hiểu rằng sự thành công trong cuộc đời

mỗi con người không có gì là dễ dàng , cuộc đời luôn tồn tại

những khó khăn, thách thức, trở ngại, muốn được thành công thì

phải vượt qua.

1.0

3

Chỉ ra và nêu tác dụng biện pháp tu từ được sử dụng trong câu

thơ: Như con chim suốt ngày chọn hạt.

- Biện pháp tư từ: so sánh

- Hiệu quả:

+ Tạo cho câu thơ thêm sinh động, gợi cảm

+ So sánh hình ảnh con người với những chú chim chăm chỉ làm

việc cả ngày để nhấn mạnh con người muốn gặt hái thành công thì

phải bằng nghị lực và sự cố gắng, kiên trì.

1,0

4

- Đoạn thơ đã gửi gắm những lời khuyên nhủ, chia sẻ nhẹ nhàng,

tình cảm của cha mẹ dành cho con. Cha mẹ muốn con hiểu rằng

mọi sự thành công trên đời này đều phải do ta nỗ lực phấn đấu,

phải trải qua khó khăn thì mới có kết quả tốt đẹp.

- Đoạn thơ thể hiện sự quan tâm, yêu thương sâu sắc của cha mẹ,

sự lo lắng cho con trước những thử thách của cuộc đời.

1,0

II. LÀM

VĂN

(6,0 điểm)

LÀM VĂN

6,0

1

(2,0

điểm)

Viết đoạn văn (khoảng từ 10 đến 12 câu) trình bày suy nghĩ

của em về thái độ cần có của mỗi người khi đứng trước khó khăn

thử thách.

Yêu cầu về hình thức:

0,5

- Viết đúng hình thức một đoạn văn, dung lượng từ 10 đến 12

câu.

- Diễn đạt rõ ràng, mạch lạc; không mắc lỗi chính tả, dùng từ,

đặt câu.

- Đoạn văn sáng tạo, có cách diễn đạt mới mẻ.

Yêu cầu về nội dung:

1,5

a. Mở đoạn: Giới thiệu vấn đề nghị luận: về thái độ cần có của

mỗi người khi đứng trước khó khăn, thử thách.

b. Thân đoạn

*Giải thích:

- Khó khăn, thử thách trong cuộc sống là những tình huống gây

trở ngại mà chúng ta phải đối diện trên đường đời.

- Khó khăn là điều tự nhiên xảy đến, không ai có thể tránh khỏi.

0,25

1,0

*Ý nghĩa của khó khăn trong cuộc sống

- Mỗi lần vượt qua khó khăn,thử thách là một lần được trải

nghiệm, hình thành những bài học kinh nghiệm, bồi đắp vốn

sống.

- Giúp bản thân mạnh mẽ hơn trong cuộc sống.

* Thái độ cần có của mỗi người khi đứng trước khó khăn thử

thách.

- Cần lạc quan và dũng cảm, chấp nhận, đối mặt khó khăn, thử

thách;

- Rút ra bài học từ những thất bại.

- Học hỏi kinh nghiệm từ người đi trước.

- Cần tôi rèn ý chí, nghị lực, sức khỏe để có sức mạnh cả về vật

chất lẫn tinh thần; biến khó khăn, thử thách thành cơ hội để thực

hiện ước mơ và khát vọng.

(Dẫn chứng + Phân tích dẫn chứng)

- Nick Vujicic sinh ra đã không có cả tay lẫn chân. Nhưng anh

vẫn cố gắng vượt qua số phận bằng nghị lực. Anh trở thành

người truyền cảm hứng đến cho mọi người trên thế giới bằng

những bài diễn văn kể về câu chuyện cuộc đời mình.

*Mở rộng:

- Phê phán những con người không có tinh thần vượt qua khó

khăn, thử thách.

*Kết đoạn:

- Đừng sợ khó khăn

- Khi còn là HS: Hãy vượt qua những khó khăn trước mắt,

tương lai mới thành công.

0,25

2

(4,0

điểm)

a, Yêu cầu chung

- Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận.

- Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.

- Bài viết sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị

luận, có cách diễn đạt mới mẻ.

0,5

b. Yêu cầu cụ thể

3,5

HS có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt

các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng;

đảm bảo các yêu cầu sau:

1. Giới thiệu về tác giả, tác phẩm, khái quát nội dung chính

của đoạn thơ..

0,25

2. Cảm nhận về thiên nhiên đất trời và những suy tư mà tác

giả gửi gắm trong đoạn thơ:

* Cảnh thiên nhiên đất trời lúc sang thu:

- Thiên nhiên đất trời sang thu tuyệt đẹp ở những biến chuyển,

1,5

vận động nhẹ nhàng của dòng sông, cánh chim, đám mây; đã tạo

nên bức tranh thu mang màu sắc cổ điển cao rộng, khoáng đạt từ

mặt đất đến bầu trời.

- Bức tranh thiên nhiên sang thu còn có những chuyển biến ở

các hiện tượng thời tiết đặc trưng của mùa thu miền Bắc: thu

sang nắng nhạt dần, những cơn mưa, sấm ít dần không đủ sức

lay động hàng cây đứng tuổi.

=> Bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp ấy được cảm nhận bằng tâm

hồn tinh tế, nhạy cảm, cảm xúc say sưa, tình yêu thiên nhiên của

tác giả.

* Những cảm xúc, suy tư sâu sắc của nhà thơ:

- Suy ngẫm về con người: Khi con người đã từng trải dạn dày,

bản lĩnh thì chín chắn, vững vàng hơn trước sóng gió cuộc đời.

- Suy ngẫm về thế sự, đất nước: Đất nước cũng chỉ mới bắt đầu,

được lúc thảnh thơi, yên bình, sẽ vững vàng hơn trong công

cuộc xây dựng cuộc sống mới.

=>Thể hiện nét đẹp lạ, độc đáo trong cách nhìn, cách cảm về

thiên nhiên, thái độ sống đầy trách nhiệm và niềm tin tưởng về

đời người của nhà thơ.

1,0

* Nghệ thuật đặc sắc của đoạn thơ:

- Đoạn thơ viết theo thể năm chữ giàu chất trữ tình.

- Hình ảnh thơ đẹp được gợi tả bằng nhiều cảm giác tinh tế:

sông dềnh dàng, chim vội vã, đám mây mùa hạ /vắt nửa mình,

sấm bớt bất ngờ, hàng cây đứng tuổi..

- Ngôn ngữ hàm súc, chính xác, đặc sắc thể hiện ở những từ

ngữ diễn tả trạng thái: dềnh dàng, vội vã, vắt nửa mình, … các

từ chỉ mức độ: vẫn còn, vơi dần, bớt,…

- Sử dụng các biện pháp tu từ: nhân hóa, đối, ẩn dụ,...

0,25

c. Đánh giá, tổng hợp

- Đoạn thơ cho thấy sự cảm nhận và miêu tả tinh tế của nhà thơ

qua nhiều yếu tố bằng nhiều giác quan và sự rung động trong

tâm hồn .

- Đoạn thơ là bức tranh thiên nhiên tươi tắn, sống động rất đẹp

lúc giao mùa, thể hiện nét trẻ trung dào dạt của tâm hồn yêu

thiên nhiên tha thiết đồng thời thể hiện những cảm xúc, suy tư

sâu sắc về cuộc đời, con người, về nhân dân, đất nước của Hữu

Thỉnh.

0,5

Lưu ý:

- Trên đây là những định hướng để giám khảo thẩm định, đánh giá bài làm của học

sinh. Giám khảo cần vận dụng linh hoạt những định hướng này, tránh áp đặt.

- Các câu đọc hiểu không trừ điểm trình bày, diễn đạt nếu học sinh mắc lỗi.

- Khuyến khích những bài làm bộc lộ được những suy nghĩ riêng, trình bày sáng tạo,

có chất văn.