Bài 1: SỰ PHỤ THUỘC CỦA CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN VÀO HIỆU ĐIỆN THẾ GIỮA HAI ĐẦU DÂY DẪN.
I.MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:-Nêu được cách bố trí và tiến hành thí nghiệm khảo sát sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn.
-Vẽ và sử dụng được đồ thị biểu diễn mối quan hệ I, U từ số liệu thực nghiệm.
-Nêu được kết luận về sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn.
2. Kĩ năng: Mắc mạch điện theo sơ đồ.
-Sử dụng các dụng cụ đo: Vôn kế, ampekế.
-Sử dụng một số thuật ngữ khi nói về hiệu điện thế và cường độ dòng điện.
-Kĩ năng vẽ và sử lí đồ thị.
3. Thái độ:-Yêu thích môn học.
4. Định hướng hình thành và phát triển năng lực :
- Năng lực tự học, sáng tạo và giải quyết vấn đề.
- Năng lực sử dụng ngôn ngữ.
- Năng lực hợp tác và giao tiếp.
- Năng lực sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông.
- Năng lực hợp tác nhóm : làm thí nghiệm ,trao đổi .thảo luận, trình bày kết quả thí nghiệm.
- Năng lực thực hành thí nghiệm : Các thao tác và an toàn thí nghiệm
II .CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên: - Bảng phụ ghi nội dung bảng 1(tr4-SGK), bảng 2(tr5-SGK)
( Bảng 1: Giáo viên làm thí nghiệm trước ở phòng thực hành-So sánh với kết quả làm của học sinh).
Mỗi nhóm học sinh:
-Một dây dẫn bằng nicrôm chiều dài 1800mm, đường kính 0,3mm, dây này được quấn sẵn trên trụ sứ (gọi là điện trở mẫu)
-1 ampe kế có giới hạn đo 1A.
1 vôn kế có giới hạn đo 6V, 12V.
-1 công tắc.
-1 nguồn điện một chiều 6V.
-các đoạn dây nối.
2. Học sinh: SGK soạn trước bài 1
3. Phương pháp: đàm thoại, học nhóm, diễn giảng, trực quan.
III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG TRÊN LỚP:
1. Khởi động :
*Kiểm tra bài cũ:
-Nêu yêu cầu đối với môn học về sách vở, đồ dùng học tập.
-Giới thiệu cương trình Vật lí 9.
-Thống nhất cách chia nhóm và làm việc theo nhóm trong lớp.
+ Có 2 bóng đèn : nếu lần lược đặt vào hai đầu bóng đèn một HĐT là 3V và 6V thì trường hợp nào đèn sáng hơn ?
+Ở lớp 7 ta đã biết khi hiệu điện thế đặt vào bóng đèn càng lớn thì cường độ dòng điện qua bóng đèn càng lớn và đèn càng sáng. Vậy cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn có tỉ lệ với hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây hay không?
+Hãy vẽ sơ đồ thí nghiệm này.
2. Hình thành kiến thức mới :
HOẠT ĐỘNG GV VÀ HS
HĐ1: TÌM HIỂU SỰ PHỤ THUỘC CỦA CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN VÀO HIỆU ĐIỆN THẾ GIỮA HAI ĐẦU DÂY DẪN -GV: yêu cầu HS tìm hiểu mạch điện Hình 1.1(tr4-SGK), kể tên, nêu công dụng, cách mắc các bộ phận trong sơ đồ, bổ xung chốt (+), (-) vào các dụng cụ đo trên sơ đồ mạch điện. -GV: Hướng dẫn cách làm thay đổi hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn bằng cách thay đổi số pin dùng làm nguồn điện. -Yêu cầu HS nhận dụng cụ TN tiến hành TN theo nhóm, ghi kết quả vào bảng 1. -Mắc mạch điện theo sơ đồ hình 1.1. (Cách 1: +Dây 1: Từ cực âm đến đoạn dây dẫn đang xét. +Dây 2: Từ đoạn dây dẫn đang xét đến núm (-) của ampe kế. +Dây 3: Từ núm (+) của ampe kế đến khoá K. +Dây 4: Từ khoá K trở về cực dương của nguồn. +Dây 5, dây 6: Từ các núm (-), (+) của vôn kế mắc vào hai đầu đoạn dây dẫn đang xét). -Đo cường độ dòng điện I tương ứng với mỗi hiệu điện thế U đặt vào hai đầu dây. -GV kiểm tra các nhóm tiến hành thí nghiệm, nhắc nhở cách đọc chỉ số trên dụng cụ đo, kiểm tra các điểm tiếp xúc trên mạch. Khi đọc xong kết quả phải ngắt mạch để tránh sai số cho kết quả sau. HĐ2: VẼ VÀ SỬ DỤNG ĐỒ THỊ ĐỂ RÚT RA KẾT LUẬN -Yêu cầu HS đọc phần thông báo mục 1-Dạng đồ thị, trả lời câu hỏi: +Nêu đặc điểm đường biểu diễn sự phụ thuộc của I vào U. +Dựa vào đồ thị cho biết: U = 1,5V→I = ? U = 3V → I = ? U = 6V → I =? -GV hướng dẫn lại cách vẽ đồ thị và yêu cầu từng HS trả lời câu C2 vào vở. -Gọi HS nêu nhận xét về đồ thị của mình, GV giải thích: Kết quả đo còn mắc sai số, do đó đường biểu diễn đi qua gần tất cả các điểm biểu diễn. -Nêu kết luận về mối quan hệ giữa I và U?
| NỘI DUNG GHI BẢNG
I.Thí nghiệm: 1.Sơ đồ mạch điện.
2. Tiến hành thí nghiệm.
Nhận xét: Khi tăng (hoặc giảm) hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn bao nhiêu lần thì cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn đó cũng tăng (hoặc giảm) bấy nhiêu lần
II. Đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế.
Đặc điểm đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của I vào U là đường thẳng đi qua gốc toạ độ. C2: 2.Kết luận: Hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn tăng (hoặc giảm) bao nhiêu lần thì cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn đó cũng tăng (hoặc giảm) bấy nhiêu lần. |