Lớp – Ngày dạy 9/1 9/2
Vắng V V
Tuần: 01 CHƯƠNG I: ĐIỆN HỌC
Tiết: 01 BÀI 1
SỰ PHỤ THUỘC CỦA CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN
VÀO HIỆU ĐIỆN THẾ GIỮA HAI ĐẨU DÂY DẪN
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
1. Kiến thức:
- Nêu được cách bố trí và tiến hành TN khảo sát sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn.
- Mô tả mối quan hệ tỉ lệ thuận giữa cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn bằng lời, bằng hệ thức, bằng đồ thị.
2. Kĩ năng:
- Vẽ được đồ thị biểu diễn mối quan hệ giữa I và U từ số đo thực nghiệm.
- Rèn kĩ năng mắc mạch điện theo sơ đồ, vẽ và xử lý đồ thị.
3. Thái độ:
- Tích cực phát biểu ý kiến
- Trung thực, cẩn thận khi giải quyết các bài tập xử lý số liệu
II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
1. Giáo viên: Một số ampe kế và vôn kế, bảng phụ ghi nội dung bảng 1 và bảng 2 trong SGK.
2. Học sinh: Một điện trở mẫu, dây nikêlin dài 1m, đường kính 0,3mm quấn trên trụ sứ.
Ampe kế 1,5A, vôn kế 6V, công tắc, nguồn điện 6V, bảy đoạn dây.
III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
A/ HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
- Kiểm tra bài cũ: Không
- DVBM: Ở lớp 7 ta đã biết khi hiệu điện thế đặt vào bóng đèn càng lớn thì cường độ dòng điện qua bóng đèn càng lớn và đèn càng sáng. Vậy cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn điện có tỉ lệ với hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn không ? Muốn trả lời câu hỏi này, theo em chúng ta phải tiến hành TN như thế nào?
- HS: Đưa ra phương án TN kiểm tra sự phụ thuộc của cường độ dòng điện qua dây dẫn vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn.
- GV: Trên cơ sở phương án kiểm tra HS đã nêu. GV có thể phân tích đúng, sai -> Yêu cầu HS tiến hành TN
B/ HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động của thầy - trò Nội dung
Hoạt động 1: Tìm hiểu sự phụ thuộc của cường độ dòng điện trong dây dẫn vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn
- GV: Yêu cầu cá nhân HS đọc phần 1 và trả lời câu hỏi: Muốn tìm mối quan hệ giữa cường độ dòng điện qua dây dẫn vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn ta phải làm TN như thế nào?
- HS: Muốn tìm mối quan hệ giữa I vào U ta phải đo cường độ dòng điện qua dây dẫn ứng với các hiệu điệu thế khác nhau đặt vào dây.
- GV: Yêu cầu HS vẽ sơ đồ mạch điện, kể tên, công dụng, cách mắc các dụng cụ đo trong sơ đồ, chỉ ra các chốt dương của những dụng cụ đó.
- HS: Thực hiện
- GV: Làm thế nào để thay đổi hiệu điện thế giữa hai đầu dây?
- HS: Có thể thay hiệu điện thế giữa hai đầu dây bằng cách thay đổi số pin trong bộ nguồn.
- GV: Yêu cầu HS hoạt động nhóm để tiến hành TN theo các bước trong mục I.2 SGK.
- HS: Thực hiện
- GV: Kiểm tra các nhóm xem mạch điện đã mắc đúng chưa, chú ý chốt dương của ampe kế và vôn kế trong mạch. Yêu cầu các nhóm phân công nhau đo, ghi sao cho mỗi HS trong nhóm đều được tham gia.
- HS: Quan sát và lắng nghe sự chỉ dẫn của GV
- GV: Yêu cầu HS thảo luận nhóm trả lời câu C1 bằng cách so sánh tỉ số giữa U và I.
- HS: Thảo luận theo nhóm phân tích kết quả TN bằng cách so sánh tỉ số giữa U và I.
- GV: Yêu cầu HS rút ra kết luận chung về mối liên hệ giữa cường độ dòng điện qua dây dẫn vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn
- HS: Nếu tăng (hoặc giảm) hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn bao nhiêu lần thì cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn đó cũng tăng (hoặc giảm) bấy nhiêu lần.
Hoạt động 2: Vẽ và sử lí đồ thị để rút ra kết luận
- GV: Yêu cầu HS đọc mục II.1 SGK thông báo dạng đồ thị và yêu cầu HS nhận xét về dạng đồ thị này.
Dựa vào đồ thị cho biết:
- U = 1,5V I = ?
- U = 3V I = ?
- U = 6V I = ?
- HS: Đọc thông báo mục II.1 SGK, nêu được đặc điểm đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của I vào U:
+ Là đường thẳng đi qua gốc tọa độ.
- U = 1,5V I = 0,3A
- U = 3V I = 0,6A
- U = 6V I = 0,9A
- GV: Hướng dẫn HS cách vẽ đồ thị và yêu cầu HS trả lời câu C2
- HS: Lắng nghe và thực hiện
- GV: Gọi HS nêu nhận xét về đồ thị của mình
- HS: Thực hiện
- GV: Yêu cầu HS nêu kết luận về mối quan hệ giữa I và U.
- HS: Hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn tăng (hoặc giảm) bao nhiêu lần thì cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn đó cũng tăng (hoặc giảm) bấy nhiêu lần.
Hoạt động 3: Tìm hiểu bước vận dụng
- GV: Yêu cầu HS thực hiện C3, C4, C5
- HS: Thực hiện I. Mối quan hệ giữa cường độ dòng điện vào hiệu điện thế đặt ở hai đầu dây dẫn:
Cường độ dòng điện chạy qua một dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn đó
II. Đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế:
- Quan sát: đồ thị
- Đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn là một đường thẳng đi qua gốc tọa độ (U = 0, I = 0)
III. Vận dụng:
C3: Từ đồ thị hình 1.2SGK
U = 2,5V I = 0,5A
U = 3,5V I = 0,7A
+Kẻ đường thẳng song song với trục hoành cắt trục tung tại điểm có cường độ I tương ứng.
+Kẻ đường thẳng song song với trục tung cắt trục hoành tại điểm có hiệu điện thế U tương ứng.
C4: Các giá trị còn thiếu: 0,125A; 4V; 5V; 0,3V
C5: Cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn đó
C/ HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
Làm bài tập 1.1 và 1.2 SBT
D/ HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
a. Bài vừa học:
- Học thuộc “ghi nhớ” SGK. Làm bài tập 1.3; 1.4; 1.5 SBT
- Về nhà đọc phần “Có thể em chưa biết”
b. Bài sắp học: “Bài 2: Điện trở của dây dẫn – Định luật Ôm”
*Câu hỏi soạn bài:
- Phát biểu định luật Ôm ? Công thức điện trở của một dây dẫn?
E/ HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI, MỞ RỘNG