LUYỆN TẬP CHUYÊN ĐỀ 1 – NGHỊ LUẬN XÃ HỘI
Bài 1: Cho văn bản sau :
“Chuyện kể, một danh tướng có lần đi ngang qua trường học cũ của mình, liền ghé vào thăm. Ông gặp lại người thầy từng dạy mình hồi nhỏ và kính cẩn thưa:
- Thưa thầy, thầy còn nhớ con không? Con là…
Người thầy giáo già hoảng hốt:
- Thưa ngài, ngài là…
- Thưa thầy, với thầy con vẫn là đứa học trò cũ. Con có được những thành công hôm nay là nhờ sự giáo dục của thầy ngày nào…”
( SGK Ngữ văn 9, tập 1, NXB Giáo dục, trang 40)
a. Phân tích cách dùng từ xưng hô và thái độ của người nói trong câu chuyện.
b. Giải thích nghĩa của từ « danh tướng » và « kính cẩn » trong đoạn văn trên. Hai từ đó có ý nghĩa thế nào trong câu chuyện ?
c. Lòng biết ơn là sự ghi nhớ và trân trọng những gì có giá trị mà mình nhận được từ người khác hay với những thành quả lao động do cha ông để lại. Từ câu chuyện của người học trò cũ trong văn bản trên, kết hợp với hiểu biết xã hội, em hãy viết đoạn văn khoảng 2/3 trang giấy trình bày suy nghĩ về lòng biết ơn trong cuộc sống hôm nay.
Bài 2:
Cho văn bản :
“Một người ăn xin đã già. Đôi mắt ông đỏ hoe, nước mắt ông giàn giụa, đôi môi tái nhợt áo quần tả tơi. Ông chìa tay xin tôi.
Tôi lục hết túi nọ đến túi kia, không có lấy một xu, không có cả khăn tay, chẳng có gì hết. Ông vẫn đợi tôi. Tôi chẳng biết làm thế nào. Bàn tay tôi run run nắm chặt lấy bàn tay nóng hổi của ông:
– Xin ông đừng giận cháu! Cháu không có gì cho ông cả.
Ông nhìn tôi chăm chăm đôi môi nở nụ cười:
- Cháu ơi, cảm ơn cháu! Như vậy là cháu đã cho lão rồi.
Khi ấy tôi chợt hiểu ra: cả tôi nữa tôi cũng vừa nhận được một cái gì đó của ông.”
( SGK Ngữ Văn lớp 9, Tập 1, NXB Giáo dục - Trang 22)
a. Nêu phương thức biểu đạt chính của văn bản trên.
b. Em hãy nhận xét về thái độ giao tiếp của nhân vật “tôi”và người ăn xin trong văn bản trên. Hãy trích dẫn một câu tục ngữ, ca dao trong kho tàng văn học Việt Nam để khẳng định vai trò quan trọng của lời nói trong giao tiếp giữa mọi người.
c. “cái gì đó “ mà người ăn xin và cậu bé trong truyện đều cảm thấy mình đã nhận được từ người kia là gì ? Em có thể rút ra bài học nào cho riêng mình từ câu chuyện này?
d. Từ nội dung văn bản trên, kết họp vói những hiểu biết xã hội em hãy viết đoạn văn 2/3 trang giấy thi nêu suy nghĩ của em về nhận định: "Tôn trọng người khác là tôn trọng bản thân mình".
Bài 3: Cho văn bản sau: