DẠY NGỮ VĂN CT MỚI: VÌ SAO CẦN PHÂN TÍCH MẪU KHI DẠY VIẾT?
TRẦN LÊ DUY
#Nguvanchuongtrinh2018
#dayhocNguvantheochuongtrinhmoi
Phân tích mẫu là một phần khá mới trong chương trình Ngữ văn 2018 nhằm đáp ứng yêu
cầu phát triển năng lực ngôn ngữ (cụ thể là kĩ năng viết) cho học sinh. Bài viết này sẽ chia
sẻ một số điểm cần lưu ý về việc phân tích mẫu khi dạy viết.
1. Phân tích mẫu và “văn mẫu” khác nhau như thế nào?
Bài văn mẫu, theo cách hiểu của chương trình Ngữ văn 2018 là bài văn thể hiện đặc điểm
của từng kiểu bài cụ thể, nó là một mô hình các đặc điểm của kiểu bài, các yêu cầu về kĩ
thuật viết mà thông qua việc phân tích mẫu, học sinh nắm được cách viết.
Như vậy, việc phân tích mẫu về bản chất khác hoàn toàn với “văn mẫu” theo cách hiểu
của chúng ta hiện nay. Cụ thể như sau:
“Văn mẫu” là bài văn có tính “mẫu mực” để học sinh noi theo. Bài văn trong phân tích
mẫu là là bài văn có tư cách như một “mẫu thử”, học sinh đánh giá, nhận xét các đặc điểm
của nó.
“Văn mẫu” mặc định là hoàn hảo và học sinh cần đạt đến. Bài văn trong phân tích mẫu
không hoàn hảo, học sinh học hỏi thông qua việc nhận biết cả ưu điểm và nhược điểm của
mẫu.
“Văn mẫu” là bài mẫu về nội dung cho từng đề bài cụ thể, học sinh học thuộc ý và tái
hiện lại trong bài viết của mình. Bài văn trong phân tích mẫu là bài mẫu về đặc điểm và
yêu cầu của kiểu bài, học sinh đọc, nắm cách làm để biết cách viết bài văn tương tự.
“Văn mẫu” chỉ dạy cái, do đó khuôn mẫu và hạn chế sự sáng tạo của học sinh. Phân tích
mẫu dạy cách, cung cấp công cụ để học sinh tạo lập văn bản theo đúng kiểu bài, hỗ trợ
học sinh sáng tạo tốt hơn.
2. Vì sao cần phân tích mẫu khi dạy viết?
Quan điểm dạy viết hiện đại coi văn bản là một phương tiện giao tiếp giữa người viết và
người đọc trong một bối cảnh cụ thể. Để việc viết được hiệu quả, học sinh cần phải nắm
được khái niệm, đặc điểm và yêu cầu của từng kiểu bài. Thông qua việc phân tích mẫu,
học sinh hình dung được đặc điểm của từng kiểu bài cũng như như cách viết, cách chọn
từ ngữ, đặt câu, chuyển ý…
3. Hướng dẫn học sinh phân tích mẫu như thế nào?
Cho học sinh đọc văn bản mẫu trong SGK:
Giáo viên có thể hướng dẫn học sinh đọc văn bản mẫu trong SGK, lưu ý học sinh chú ý
đến những chỉ dẫn về kĩ thuật viết trong box và trả lời các câu hỏi hướng dẫn phân tích
Để tải trọn bộ chỉ với 50k, vui lòng liên hệ qua Zalo 0898666919 hoặc Fb: Hương Trần