UBND TỈNH BẮC NINH SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO | ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH NĂM HỌC 2018-2019 MÔN THI: NGỮ VĂN LỚP 9 (Thời gian làm bài: 150 phút) |
Câu 1: (4 điểm)
Đọc đoạn thơ sau:
Hoàng hôn về trắng cánh đồng
Mẹ đi đâu giữa mênh mông cánh cò
Bâng khuâng khoan nhặt cánh cò
Vịn vài giọt nắng lần dò về thăm
Tìm người trong cõi xa xăm
Dáng như xưa dẫu tháng năm chất chồng
Khổ đau theo tấm lưng còng
Gieo leo bao sợi tóc bồng với mây
Vẫn còn đây! Vẫn còn đây
Trầm trầm tiếng mẹ đong đầy yêu thương
Chiều tàn chầm chậm buông sương
Mồ côi con tựa giọt sương xa chùa.
(Mồ côi - Lý Thành Tâm)
Người mẹ trong tâm tưởng của tác giả được miêu tả bằng những hình ảnh nào? Chỉ ra và phân tích hiệu quả biểu đạt của việc vận dụng chất liệu của văn học dân gian trong bốn câu thơ đầu của đoạn thơ trên.
Câu 2: (6 điểm):
CÁI KÉN BƯỚM
Một chàng trai nọ tìm thấy cái kén bướm. Một hôm anh thấy cái kén hé lỗ nhỏ. Anh ngồi hàng giờ nhìn chú bướm nhỏ cố thoát mình ra khỏi cái lỗ nhỏ xíu. Rồi anh ta thấy mọi việc không tiến triển gì thêm. Hình như chú bướm không thể cố hơn được nữa?! Vì thế, anh ta quyết định giúp chú bướm nhỏ. Anh lấy kéo rạch cho cái lỗ to thêm.
Chú bướm dễ dàng thoát ra khỏi cái kén. Nhưng thân mình nó sưng phồng lên, đôi cánh thì nhăn nhúm. Còn chàng thanh niên cứ ngồi quan sát cái kén với hy vọng một lúc nào đó thân mình chú bướm sẽ xẹp lại và đôi cánh xòe rộng hơn đủ để nâng đỡ thân hình
Nhưng chẳng có gì thay đổi! Sự thật là chú bướm đã phải bò loanh quanh suốt quãng đời còn lại với đôi cánh nhăn nhúm và thân hình sưng phồng. Nó chẳng bao giờ có thể bay được. Có một điều mà anh thanh niên không thể hiểu: cái kén chật chội khiến chú bướm phải nỗ lực mới chui qua được cái lỗ nhỏ xíu kia là quy luật tự nhiên tác động lên đôi cánh và cơ thể của bướm, giúp chú có thể bay ngay khi thoát ra ngoài.
(Quà tặng cuộc sống,NXB Trẻ,tr 31,32)
Anh/chị suy nghĩ gì về ý nghĩa được gợi ra từ câu chuyện trên?
Câu 3: (10 điểm)
Có ý kiến cho rằng: Chất thơ là một trong những giá trị đặc sắc trong tác phẩm “Lặng lẽ Sa Pa” (Nguyễn Thành Long) được thể hiện một cách sinh động trên cả phương diện nội dung lẫn hình thức nghệ thuật.
Anh/chị hãy làm sáng tỏ ý kiến trên.
------Hết-----
UBND THÀNH PHỐ BẮC NINH PHÒNG GD & ĐT
ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI NĂM HỌC: 2018 - 2019 Môn thi: Ngữ văn - lớp 9 Thời gian làm bài: 150 phút
|
Câu 1 (2,0 điểm)
Viết đoạn văn phân tích hiệu quả nghệ thuật của các biện pháp tu từ được sử dụng trong hai dòng thơ sau:
“Dưới trăng quyên đã gọi hè
Đầu tường lửa lựu lập lòe đâm bông”.
(Truyện Kiều - Nguyễn Du)
Câu 2 (3,0 điểm)
Suy nghĩ của em về ý nghĩa giáo dục của câu chuyện sau đây:
Bài thuyết giảng
Tại ngôi làng nhỏ, vào ngày chủ nhật, có vị giáo sư thường đến nói chuyện về cuộc sống. Hôm nay ông đến thăm nhà của cậu bé vốn không hề muốn chơi hay kết bạn với ai.
Cậu bé mời vị giáo sư vào nhà và lấy cho ông một chiếc ghế ngồi bên bếp lửa cho ấm.
Trong im lặng, hai người cùng ngồi nhìn những ngọn lửa nhảy múa. Sau vài phút, vị giáo sư lấy cái kẹp, cẩn thận nhặt một mẩu than hồng đang cháy sáng ra và đặt nó sang bên cạnh lò sưởi.
Rồi ông lại ngồi xuống ghế, vẫn im lặng. Cậu bé cũng im lặng quan sát mọi việc.
Cục than đơn lẻ cháy nhỏ dần rồi tắt hẳn.
Vị giáo sư nhìn đồng hồ và nhận ra đã đến giờ ông phải đi thăm nhà khác. Ông chậm rãi đứng dậy, nhặt cục than lạnh đặt vào giữa bếp lửa. Ngay lập tức, nó lại bắt đầu cháy, tỏa sáng với ánh sáng và hơi ấm của những cục than xung quanh nó.
Khi vị giáo sư đi ra cửa, cậu bé chủ nhà nắm tay ông nói:
- Cám ơn bài thuyết giảng của bác!
(Phỏng theo Vặt vãnh và hoàn hảo, NXB Văn hóa Thông tin)
Câu 3 (5,0 điểm)
Trong tiểu luận “Tiếng nói văn nghệ”, Nguyễn Đình Thi đã viết:“Một bài thơ hay không bao giờ ta đọc qua một lần mà bỏ xuống được. Ta sẽ dừng tay trên trang giấy đáng lẽ sẽ lật đi và đọc lại bài thơ. Tất cả tâm hồn chúng ta đọc”.
Em hiểu ý kiến trên như thế nào? Hãy làm sáng tỏ ý kiến trên qua bài thơ “Ánh trăng” của Nguyễn Duy