ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
TIỂU LUẬN CUỐI KỲ
MÔN: NGUYỄN TRÃI VÀ NGUYỄN DU TRONG LỊCH SỬ VĂN HỌC VIỆT NAM
Đề bài: Hãy trình bày một số đặc điểm khác biệt cơ bản trong sáng tác của Nguyễn Trãi và Nguyễn Du.
Họ và tên: Đoàn Thị Hoa
Mã sinh viên: 18032454
Lớp: LIT30492
Giảng viên: GS.TS. Trần Nho Thìn
Hà Nội, tháng 11 năm 2021
Bài làm
Trong dòng chảy lịch sử của văn học trung đại Việt Nam không thể không nhắc đến hai cây đại thụ Nguyễn Trãi và Nguyễn Du. Hai tác giả nổi tiếng này là điển hình cho hai giai đoan văn học khác nhau ở nước ta. Chính vì sống ở hai thời đại không giống nhau nên những sáng tác của Nguyễn Trãi và Nguyễn Du cũng sẽ có những nét khác biệt cơ bản. Điển hình là ở tiểu sử, thời đại, tư tưởng văn hóa, chính trị hay quan điểm về con người và văn học của hai tác giả.
Để làm rõ sự khác biệt trong sáng tác của Nguyễn Trãi và Nguyễn Du, ta sẽ đi tìm hiểu và làm sáng tỏ cụ thể từng tác giả từ đó rút ra được một nhận xét chung nhất cho sự khác biệt này. Trước hết, về tác giả Nguyễn Trãi cùng với tiểu sử để ta hiểu hơn về con người ông về thời đại mà ông sống đã ảnh hưởng đến sáng tác của ông như thế nào cùng với tư tưởng văn hóa chính trị thể hiện trong thơ văn cũng như quan niệm về con người, về văn học.
Truyền thống lịch sử- tư tưởng- giáo dục từ thế kỉ X đến thế kỉ XIV cùng với bối cảnh xã hội của thế kỉ XV- thời đại thịnh trị của Nho giáo là tiền đề ảnh hưởng đến những sáng tác của Nguyễn Trãi. Tư tưởng yêu nước, tinh thần dân tộc là vốn liếng quy báu không tự đánh mất của đất nước ta sau khi phá bỏ ách đô hộ đè nặng suốt mười thế kỷ của phong kiến phương bắc. Những triều đại phong kiến tự chủ ban đầu đi lên từ cơ sở vật chất nghèo nàn, yếu kém, sức dân mòn mỏi và đời sống tinh thần chịu ảnh hưởng nặng nề từ nền văn hóa áp đặt, một sự giao lưu bất bình đẳng với âm mưu đồng hóa. Nhiệm vụ đặt ra cho dân tộc là một mặt khôi phục lại những giá trị văn hóa truyền thống, một mặt lấy mình làm chủ đón nhận những tinh hoa văn hóa nước ngoài, chuyển hóa nó, dung hòa với cái vốn của mình để làm thành một nền văn hóa phong phú, có bản sắc, thúc đẩy sự phát triển của đất nước. Dưới thời Lý - Trần, Phật giáo chiếm địa vị quan trọng và trở thành quốc giáo, bên cạnh có sự hòa quyện của Nho giáo và Lão giáo để trở thành tam giáo đồng nguyên đặc trưng Việt Nam thể hiện một sự tích hợp cao độ. Tuy nhiên sự tích cực của Phật giáo đã làm nên tinh thần đặc trưng của thời đại này. Tiếp