PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI
NĂM HỌC 2018 - 2019
MÔN: NGỮ VĂN 7
Thời gian: 120 phút, không kể thời gian giao đề
(Đề thi có 01 trang)
Câu 1 (4 điểm)
Chỉ ra và phân tích tác dụng của các biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ
sau:
“Mùa xuân trở dạ dịu dàng
hoa khe khẽ hé nhẹ nhàng hương bay
Câu 2 (6 điểm):
Nhẹ nhàng lộc cựa nách cây
dịu dàng vương dải tím mây ngang chiều”
(Dịu và nhẹ - Nguyễn Duy)
Trong bài hát”Tâm hồn của đá", cố nhạc sỹ Trần Lập đã viết:”Đừng sống như hòn đá, sống không một tình yêu, sống chỉ biết thân mình, tâm hồn luôn luôn băng giá, đừng hóa thân thành đá…"
Em hiểu những câu trên như thế nào? Trình bày suy nghĩ của em bằng một đoạn văn
ngắn khoảng một trang giấy thi.
Câu 3 (10 điểm):
Có ý kiến cho rằng:”Thơ ca dân gian là tiếng nói trái tim của người lao động. Nó thể hiện sâu sắc những tình cảm tốt đẹp của nhân dân ta."
Bằng hiểu biết của em về ca dao dân ca hãy làm sáng tỏ nhận định trên.
Họ và tên:………………………………….SBD:…………..
Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm
HƯỚNG DẪN CHẤM THI NĂNG KHIẾU MÔN: NGỮ VĂN 7
Câu | Nội dung | Điểm |
1 | - Xác định biện pháp tu từ + Nhân hóa: Mùa xuân trở dạ dịu dàng; lộc cựa nách cây; mây dịu dàng. + Điệp từ: nhẹ nhàng (2 lần); dịu dàng (2 lần). HS có thể chỉ ra thêm kết cấu đảo ngữ trong các cụm: khe khẽ hé, nhẹ nhàng hương bay, nhẹ nhàng lộc cựa, dịu dàng vương dải, từ láy: nhẹ nhàng, dịu dàng, khe khẽ |
1,5đ |
- Tác dụng: + Phép nhân hoá: Mùa xuân giống như một sinh thể có sự sống.”Trở dạ”: Cách nhân hóa mới mẻ, diễn tả bước chuyển của thời gian, thời điểm giao mùa giữa đông và xuân. Mùa xuân đến từ từ, chầm chậm làm biến đổi cả đất trời, tạo ra sự sống. Sự”trở dạ” ấy đã sinh ra những đứa con mùa xuân là những tín hiệu đầu tiên của đất trời: hoa, hương, lộc và làn mây tím mỏng mềm mại dịu dàng. Các động từ”cựa”,”hé” diễn tả sự thức dậy, sự trở mình sinh sôi, sự lan tỏa của sự sống. + Điệp từ:”nhẹ nhàng”,”dịu dàng” kết hợp với đảo ngữ đã nhấn mạnh vào trạng thái”dịu”,”nhẹ” của sự vật trong bước đi của thời gian. => Bước đi của thời gian, sự biến chuyển của đất trời mùa xuân được cảm nhận tinh tế qua tâm hồn nhạy cảm và tình yêu thiên nhiên, lòng yêu sống của nhà thơ Nguyễn Duy. |
2,5đ | |
2 | Yêu cầu: + Viết thành một đoạn văn hoàn chỉnh + Biết vận dụng các thao tác lập luận chứng minh, giải thích, bình luận, lập luận chặt chẽ, thuyết phục + Lời văn trong sáng, diễn đạt mạch lạc, hạn chế lỗi chính tả Cụ thể:
+”Đá” là vật vô tri vô giác, có vẻ ngoài cứng nhắc, rắn rỏi. Theo cách khắc họa của tác giả, đá được hiện lên với vẻ thô mịch tự nhiên của nó”sống không một tình yêu, sống chỉ biết thân mình, tâm hồn luôn băng giá”. Đá tồn tại giữa cuộc đời nhưng lại sống như thể vũ trụ chỉ có riêngnó. =>Tác giả muốn phủ nhận lối sống ích kỉ, hẹp hòi; Sống khô khan thiếu thốn tình cảm của con người hiện nay. Nếu như sự cứng nhắc của đá là bản chất thì lối sống tiêu cực này đang dần trở thành”bản chất” của không ít người - những người chỉ biết đến mình mà quên đi người khác.
+ Câu hát trên đã đưa ra lời khuyên đúng đắn, giàu ý nghĩa nhân văn trong đời sống. + Tình yêu thương là một thứ vô cùng quý giá, là sợi dây kết nối giữa con người với con người. + Sống biết yêu thương, sẻ chia là lối sống cao đẹp, là cách sống nhân văn khiến cho cuộc đời trở nên ý nghĩa hơn. (Dẫn chứng) + Sống yêu thương là biết cho đi, biết sẻ chia, đồng cảm để xua đi sự ích kỉ, |
2,0đ
4,0đ |