https://www.facebook.com/minhhuong.ngo.18

Giáo viên chuyên luyện thi môn Văn

Minh Hương

- 0984772335

1

PHẦN KIẾN THỨC CƠ BẢN

VĂN XUÔI

NGƯỜI LÁI ĐÒ SÔNG ĐÀ

Nguyễn Tuân

I. VỀ TÁC GIẢ VÀ TÁC PHẨM.

Nguyễn Tuân là nhà văn có phong cách nghệ thuật tài hoa, uyên bác. Cả cuộc đời ông khát

khao đi tìm cái đẹp để ngợi ca và tôn vinh nó. Nếu trước cách mạng ông đi tìm cái đẹp ở tầng lớp trên

của một thời còn vang bóng, thì sau cách mạng ông đi tìm cái đẹp ở tầng lớp dưới ngay trong đời sống

hiện thực. “Người lái đò sông Đà” in trong tập “Sông Đà” là một trong những tác phẩm tiêu biểu của

Nguyễn Tuân sau cách mạng. (Đọc tác phẩm để lại ấn tượng nhất trong lòng người đọc là …)

II. TÌM HIỂU TÁC PHẨM.

1. Hình tượng ông lái đò.

a. Khái quát:

Ông đò sinh ra và lớn lên bên Sông Đà, ông làm nghề lái đò. Để làm nổi bật vẻ đẹp của ông lái

đò, nhà văn đã đặt ông trong một hoàn cảnh hết sức điển hình, đó là một con Sông Đà đẹp, trữ tình

nhưng cũng thật hung bạo, dữ tợn, luôn là mối đe dọa tới tính mạng con người. Trong thiên tuỳ bút

này, hình ảnh ông đò hiện lên vừa như một người anh hùng, dũng trí trong cuộc đấu tranh với thiên để

dành giật sự sống, vừa như một người nghệ sĩ tài ba trong nghệ thuật chèo đò vượt thác.

b. Phân tích:

Mỗi lần vượt sông, ông lái đò phải vượt qua ba tuyến phòng thủ đầy khó khăn nguy hiểm và

vô cùng ngoạn mục của thạch trận Sông Đà. Trong lần vượt tuyến phòng thủ thứ nhất, nước phối hợp

với đá dàn thành một thạch trận, reo hò, khiêu khích, thách thức ông lái đò. Sóng nước tấn công ông

lái đò một cách dữ dội, có những lúc chúng “đội cả thuyền lên, nước bám lấy thuyền như đô vật túm

thắt lưng ông đòđòi lật ngửa mình ra”. Chúng dùng cả những miếng đòn độc hiểm nhất “bóp chặt lấy

bộ hạ người lái đò”. Tác giả đã giúp ta hình dung ra một cuộc chiến đấu không cân sức và vô cùng

cam go, dữ dội giữa sóng, nước, đá và ông lái đò. Một bên là các thế lực thiên nhiên đông đảo đang

phối hợp, cấu kết với nhau, dùng mọi thủ đoạn, mánh khoé để tiêu diệt ông lái. Một bên ông đò “đơn

thương, độc mã”. Trước tình hình ấy, ông lái đò không hề chùn bước, ông bắt tay ngay vào trận chiến:

“Ông đò hai tay giữ mái chèo khỏi bị hất lên khỏi sóng”. Mặc dù bị thương ông vẫn “Cố nén vết

thương, hai chân vẫn kẹp chặt lấy cuống lái, mặt méo xệch đi…Nhưng trên cái thuyền sáu bơi chèo

vẫn nghe rõ tiếng chỉ huy tỉnh táo của người cầm lái”. Chỉ bằng vài ba câu chữ, Nguyễn Tuân đã tái

hiện lại hình ảnh một ông lái đò vừa có cái gan góc, quả cảm của một người lính, vừa mang cái bình

tĩnh, tỉnh táo, tự tin của một người chỉ huy tài ba. Chính điều đó đã mang đến chiến thắng cho ông đò

trong trận chiến thứ nhất này.

Thất bại ở trận chiến thứ nhất, sang phòng tuyến thứ hai, sóng nước Sông Đà thay đổi chiến

thuật. Nếu như ở lần vượt tuyến thứ nhất, thạch trận mở ra 5 cửa trong đó có bốn cửa tử và một cửa

sinh, thì lần hai, chúng tăng nhiều cửa tử, cửa sinh bố trí lệch để đánh lừa con thuyền. Trong khi đó

lại có cả một đội quân thuỷ chiến chực sẵn để đánh lừa, níu thuyền vào tập đoàn cửa tử. Như vậy

trong trận tuyến thứ hai này còn dữ dội, ác liệt hơn so với trận chiến thứ nhất. Trước tình hình đó, ông

quyết không bỏ cuộc. Không một phút nghỉ tay, nghỉ mắt, ông phá luôn vòng vây thứ hai. Với kinh

nghiệm, sự từng trải, ông nắm chắc binh pháp của thần sông, thần đá, ông thuộc quy luật phục kích

của lũ đá nơi ải nước hiểm trở này. Từ đó ông đò hạ quyết tâm rất cao, phải “Cưỡi lên thác Sông Đà,

phải cưỡi đến cùng như là cưỡi hổ”. Ông đã: “Nắm chặt lấy được cái bờm sóng đúng luồng rồi, ông

đò ghì cương lái, bám chắc lấy luồng nước đúng mà phóng nhanh vào cửa sinh, mà lái miết một

đường chéo về phía cửa đá ấy”. Như vậy, bằng tất cả sự thông minh, tài trí, lòng quả cảm và kinh

nghiệm của mình, ông lái đò đã bỏ lại sau lưng tất cả mọi cửa tử, đánh trúng vào cửa sinh, làm cho kẻ

ÔN THI THPT QUỐC GIA

Để tải trọn bộ chỉ với 50k, vui lòng liên hệ qua Zalo 0898666919 hoặc Fb: Hương Trần