TUẦN 1-2 Ngày soạn: 06/10/2021
CHỦ ĐỀ 1 (5 tiết) Ngày dạy: …../…/2021
VĂN BẢN TỰ SỰ, CHỦ ĐỀ
Tôi đi học, Trong lòng mẹ, Tính thống nhất về chủ đề của văn bản
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
1. Kiến thức
a) Về văn bản:
- Có những kiến thức sơ giản về thể hồi kí.
- Cảm nhận được tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “Tôi” ở buổi tựu trường đầu tiên trong đời. Thấy được nghệ thuật miêu tả tâm lí trẻ nhỏ ở tuổi đến trường trong một văn bản tự sự qua ngòi bút văn xuôi đầy chất thơ, gợi dư vị trữ tình man mác của Thanh Tịnh.
- Hiểu được tình cảnh đáng thương và nỗi đau tinh thần của n/v chú bé Hồng, cảm nhận được tình thương yêu mãnh liệt của chú đối với mẹ và ý nghĩa giáo dục: những thành kiến cổ hủ nhỏ nhen độc ác không thể làm khô héo tình cảm ruột thịt sâu nặng, thiêng liêng.
- Nắm được cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong hai văn bản tự sự.
b) Về Tập làm văn:
- Nắm được chủ đề và bố cục của văn bản.
- Những thể hiện của chủ đề và tác dụng của việc xây dựng bố cục.
2) Kĩ năng
a) Về văn bản:
- Đọc- hiểu văn bản tự sự( hồi kí) có yếu tố miêu tả và biểu cảm( trữ tình).
- Trình bày những suy nghĩ, tình cảm về một sự việc trong cuộc sống của bản thân.
- Vận dụng kiến thức về tự sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong VB tự sự để phân tích tác phẩm truyện.
b) Về Tập làm văn:
- Đọc - hiểu và có khả năng bao quát toàn bộ văn bản.
- Trình bày một văn bản( nói, viết) thống nhất về chủ đề
- Sắp xếp các đoạn văn trong bài theo một bố cục nhất định.
- Vận dụng kiến thức về bố cục trong việc đọc- hiểu VB.
3) Thái độ
- Học tập cách viết văn biểu cảm của Thanh Tịnh. Biết quý trọng những kỉ niệm, nhất là kỉ niệm thời cắp sách đến trường.
- Phản đối, lên án những hủ tục xấu xa, cảm thông sâu sắc với cảnh ngộ của chú bé Hồng.
- Áp dụng những kiến thức đã học vào trong thực tế, biết xác định và duy trì đối tượng trình bày, chọn lựa, sắp xếp các phần sao cho văn bản tập trung nêu bật ý kiến, cảm xúc của mình.
- Áp dụng những kiến thức đã học vào trong thực tế, biết cách xây dựng bố cục VB mạch lạc, phù hợp với đối tượng phản ánh ý đồ giao tiếp của người viết và nhận thức của người đọc.
=> Định hướng năng lực, phẩm chất:
- NL tự học, giải quyết vấn đề, thưởng thức văn học và cảm thụ thẩm mĩ, hợp tác, sáng tạo.
- Phẩm chất: Yêu nước, nhân ái, trách nhiệm, chăm chỉ.
II. CHUẨN BỊ
- Thầy: Thiết bị dạy học Online, Giáo án, sgk, phiếu học tập.
- Trò: Thiết bị học tập Online, sgk, vở ghi, vở chuẩn bị bài.
III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DAY HỌC
1. Hoạt động 1: Khởi động.
- Kiểm tra: số lượng học sinh trực tuyến, sự chuẩn bị của học sinh, chấn chỉnh thái độ.
- Khởi động vào bài mới.
+ Cả lớp nghe bạn Thiện (8ª1), bạn Thy (8ª2) hát bài “Ngày đầu tiên đi học
+ ? Em có suy nghĩ gì về nội dung bài hát? (Bài hát thể hiện tình cảm yêu thương của thầy cô, của mẹ trong ngày đầu tiên đến trường của em bé)
+ Từ tình huống trên GV chuyển vào bài
GV dẫn vào bài: Gia đình, nhà trường là hai yếu tố vô cùng quan trọng trong môi trường giáo dục. Trẻ em phát triển có toàn diện hay không cũng phụ thuộc vào hai yếu tố trên. Để giúp các em hiểu được nỗi lòng cha mẹ trong ngày đầu con đến trường, những cảm xúc của chú bé Hồng trong đoạn trích Trong lòng mẹ; hiểu được chủ đề, bố cục một VB tự sự, cô trò ta sẽ đến với tiết 1 của chủ đề bài học hôm nay .
2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới.
Tiết 1- Văn bản: TÔI ĐI HỌC
(Thanh Tịnh)
HĐ của GV | HĐ của HS | Nội dung cần đạt |
? Dựa trên hợp đồng đã được giao về nhà: + 1 em trình bày nhanh những thông tin đã thu thập của nhóm về tác giả Thanh Tịnh? + Gv chốt:
? Em hiểu gì về xuất xứ VB Tôi đi học ? ( Gv: Từ biến chuyển của đất trời vào cuối thu và hình ảnh mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đến trường khiến nhà văn nhớ lại những kỉ niệm trong sáng của mình ngày xưa). Đây là Hồi ký
? Kỉ niệm ngày đầu tiên đến trường của nhân vật “Tôi” được khơi dậy trong khung cảnh hiện tại nào? ( về thời gian và hình ảnh cụ thể ?) ( Gợi ý: Thời gian cuối thu, đặc biệt là hình ảnh đáng yêu của những em nhỏ lần đầu đến trường đã khơi dòng cho hồi tưởng. Nói cách khác, nhân vật Tôi đã thấy chính hình ảnh tuổi thơ của mình qua hình ảnh những đứa trẻ. Khung cảnh hiện tại đã đánh thức kỉ niệm của quá khứ). ? Trong thời gian, không gian, cảnh vật gợi nhớ ấy thì cảm xúc của nhân vật tôi được diễn tả qua từ ngữ, hình ảnh nào?
? Tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì khi diễn tả cảm xúc của Tôi khi nhớ lại kỉ niệm? TD của biện pháp nghệ thuật ấy ? + Dùng những từ láy diễn tả những rung động tha thiết và niềm vui háo hức trong tâm hồn nhân vật bất chấp bao năm tháng đã đi qua. + Điệp ngữ " hằng năm…lòng tôi lại", " mỗi lần thấy …lòng tôi lại" diễn tả sức sống lâu bền của kỉ niệm. + Biện pháp so sánh thể hiện cảm xúc trẻ trung trong sáng, tạo nên chất thơ man mác khi sống lại kỉ niệm. ( GV dg: Trung tâm của thế giới ấy là cậu học trò nhỏ ngày đầu tiên tới trường, trong lòng nảy nở biết bao ý nghĩ tình cảm xao xuyến mới lạ suốt đời không thể quên). |
+ HS trình bày cá nhân.
+ TL cá nhân
TL cá nhân
TL cá nhân ( HS: - Đó là hình ảnh đáng yêu).
| A. Đọc và tìm hiểu chung 1. Tác giả: Thanh Tịnh( 1911- 1988) - Ông sáng tác nhiều thể loại: và thành công nhất là truyện ngắn… - Văn ông toát lên vẻ đằm thắm, tình cảm êm dịu, trong trẻo. 2. Tác phẩm: Hồi ký Tôi đi học được in trong tập “Quê mẹ” (XB 1941).
B. Đọc hiểu văn bản I. Nội dung
1- Khơi nguồn cho hồi tưởng. - Thời gian: "Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc". - Hình ảnh: Mỗi lần thấy mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ lần đầu đến trường".
- Cảm xúc nhân vật Tôi khi nhớ lại : vẫn thấy: "nao nức, mơn man, tưng bừng, rộn rã…". cảm giác " như mấy cánh hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng". => Tất cả như dẫn người đọc vào một thế giới đầy ắp những sự việc, những con người, những tâm tư, tình cảm đẹp đẽ, trong sáng rất đáng nhớ.
|