PHÒNG GD&ĐT ĐỀ THI KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG HSG CẤP THÀNH PHỐ
MÔN NGỮ VĂN NĂM HỌC 2018 – 2019
Thời gian: 120 phút (không kể thời gian giao đề)
- ĐỀ BÀI
- ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN (6,0 điểm)
Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi bên dưới:
Cánh cò cõng nắng qua sông Chở luôn nước mắt cay nồng của cha
Cha là một dải ngân hà
Con là giọt nước sinh ra từ nguồn.
Quê nghèo mưa nắng trào tuôn Câu thơ cha dệt từ muôn thăng trầm
Thương con cha ráng sức ngâm
Khổ đau, hạnh phúc nảy mầm từ hoa.
Lúa xanh, xanh mướt đồng xa
Dáng quê hòa với dáng cha hao gầy Cánh diều con lướt trời mây
Chở câu lục bát hao gầy tình cha.
Thích Nhuận Hạnh)
(“Lục bát về cha”-
- (1đ) Liệt kê những từ ngữ/ hình ảnh khắc họa người cha trong văn bản trên?
- (1đ) Em hiểu gì về ý nghĩa của từ « hao gầy » trong bài thơ?
- (2đ) Tác dụng của phép tu từ nổi bật trong 2 câu thơ:
Cha là một dải ngân hà
Con là giọt nước sinh ra từ nguồn.
- (2đ) Thông điệp của bài thơ là gì? (Trình bày bằng một đoạn văn không quá 10 dòng).
- TẬP LÀM VĂN (14,0 điểm)
Câu 1. (4,0 điểm)
Từ nội dung bài thơ ở phần Đọc hiểu, em hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ)
trình bày suy nghĩ của em về vai trò của người cha trong gia đình.
Câu 2. (10,0 điểm)
“Trên trang sách cuộc sống tuyệt vời biết bao nhưng cũng bi thảm biết bao. Cái đẹp còn trộn lẫn nỗi niềm sầu muộn. Cái nên thơ còn lóng lánh giọt nước mắt ở đời”.
(Nguyễn Văn Thạc – Mãi mãi tuổi 20)
Anh/chị hãy làm sáng tỏ ý kiến trên qua hai văn bản”Trong lòng mẹ”của Nguyên
Hồng và”Lão Hạc”của Nam Cao. (Ngữ văn 8, tập 1)
- HƯỚNG DẪN CHẤM
Phần | Câu | Nội dung | Điểm |
| ĐỌC HIỂU | 6.0 | ||
I. | 1 | Từ ngữ, hình ảnh: nước mắt cay nồng, là dải Ngân Hà, dệt thơ, ráng sức ngâm, hao gầy… | 1,0đ |
2 | “Hao gầy”: miêu tả hình ảnh cha vóc dáng gầy gò, sọp đi -> đức hi sinh, tất cả vì con của cha…. | 1,0đ | |
3 | Phép tu từ so sánh đặc sắc: cha - dải ngân hà; con - giọt nước sinh ra từ nguồn. Tác dụng: + Ca ngợi tình cha đẹp đẽ, tinh túy, bao la, vĩ đại. Con là giọt nước nhỏ bé mà tinh khiết sinh ra từ nguồn cội sáng đẹp ấy. + Niềm tự hào, hạnh phúc vì là con của cha. | 2,0đ | |
4 | - Học sinh có thể nêu các ý sau: (7 đến 10 dòng) + Những vần thơ đẹp viết theo thể thơ dân tộc, thể hiện niềm xúc động, sự thấu hiểu, yêu kính, biết ơn cha sâu nặng. + Đó cũng là truyền thống đạo lí của dân tộc Việt Nam về đạo làm con đối với đấng sinh thành. + Tình phụ tử thiêng liêng cao quí, đáng trân trọng. | 2,0đ | |
| LÀM VĂN | 14.0 đ | ||
| Viết đoạn văn khoảng 200 chữ | 4.0 | ||
II. | 1 |
trong gia đình.
+ Người cha là trụ cột gánh vác mọi trọng trách của gia đình (làm việc nặng, lao động tạo ra của cải vật chất nuôi sống gia đình…) + Người cha chỗ dựa vững chắc lớn lao về mặt tinh thần (cứng cỏi, tâm hồn cao thượng, không yếu mềm…) + Cùng với người mẹ, người cha tạo ra một mái ấm hạnh phúc mang đến thuận hòa trong gia đình. + Phê phán những người cha thiếu trách nhiệm có thói vũ phu, bạo hành. … + Người cha có vai trò rất quan trọng trong gia đình. Con cái cần phải yêu kính và hiếu thuận với cha mẹ.
ngữ nghĩa tiếng Việt.
* Cuộc sống được đề cập trong văn học luôn có 2 mặt: vừa có những hạnh phúc tuyệt vời vừa có những đau khổ bất tận; vừa có nụ cười | 0,5đ 0,5đ
2đ
0,5đ
0,5đ
0,5đ
0,5đ 8.0đ |