Ngày soạn:…………………….
Ngày giảng:………………..
PHẦN I: KHÁI QUÁT LỊCH SỬ THẾ GIỚI TRUNG ĐẠI
Tiết 1. Bài 1: SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA XÃ HỘI PHONG KIẾN Ở CHÂU ÂU (THỜI SƠ - TRUNG KÌ TRUNG ĐẠI)
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- Nêu được quá trình hình thành xã hội phong kiến châu Âu.
- Rút ra khái niệm “lãnh địa phong kiến”, đặc trưng của kinh tế lãnh địa phong kiến.
- Trình bày được nguyên nhân xuất hiện thành thị trung đại. Phân biệt giữa nền kinh tế lãnh địa và nền kinh tế thành thị.
2. Năng lực
Năng lực chung: Năng lực giao tiếp và hợp tác; tự học; giải quyết vấn đề.
Năng lực đặc thù
- Năng lực tìm hiểu lịch sử: Biết xác định các quốc gia phong kiến châu Âu trên bản đồ.
- Năng lực nhận thức và tư duy lịch sử: Tái hiện kiến thức lịch sử, xác định mối quan hệ giữa các sự kiện, hiện tượng lịch sử. Rèn luyện kĩ năng so sánh lịch sử.
- Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Liên hệ những nội dung đã học với thực tế cuộc sống.
3. Phẩm chất
- Trung thực: Bồi dưỡng nhận thức về sự phát triển hợp qui luật của xã hội loài người: từ xã hội chiếm hữu nô lệ sang xã hội phong kiến
- Chăm chỉ: Tự giác thực hiện nhiệm vụ học tập
- Nhân ái: Đồng cảm với cuộc sống đói nghèo, cực khổ của người nông nô sống trong các lãnh địa.
II. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên: SGK, Bản đồ Châu Âu thời PK.
2. Học sinh: SGK, sưu tầm tranh ảnh, tài liệu liên quan bài học.
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1. Ổn định
2. Kiểm tra bài cũ
Ở Lịch sử lớp 6 đã học về lịch sử các quốc gia cổ đại Phương Tây, em hãy kể tên một vài quốc gia cổ đại Phương Tây?
* Dự kiến trả lời: các quốc gia cổ đại phương Tây: Hi Lạp, La Mã.
3. Bài mới
Ở lịch sử 6 các em đã được học về các quốc gia cổ đại phương Tây và ở đây các quốc gia đó sớm phát triển thành những nước có chế độ phong kiến (thay thế chế độ CHNL). Vậy, để hiểu được quá trình hình thành và phát triển các nước phong kiến châu Âu đã diễn ra như thế nào, chúng ta sẽ tìm hiểu vào nội dung bài học ngày hôm nay.
Hoạt động của giáo viên và học sinh | Nội dung |
Hoạt động 1: Tìm hiểu sự hình thành của XHPK Châu Âu. - HS tìm hiểu mục 1 SGK. - GV: các quốc gia cổ đại Phương Tây tồn tại đến thế kỷ V thì bị các bộ tộc người Giéc manh từ P.Bắc tràn xuống xâm chiếm, tiêu diệt. ? Khi tràn vào lãnh thổ của đế quốc Rôma, người Giéc – man đã làm gì? ? Những việc làm đó đã tác động như thế nào đến sự hình thành XHPK ở Châu Âu ? - Như vậy, lãnh chúa PK và nông nô được hình thành từ những tầng lớp nào của XH cổ đại? - HS trả lời GV nhận xét và chốt ý:
Hoạt động 2: Tìm hiểu khái niệm Lãnh địa phong kiến. - gv hình thành khái niệm lãnh địa. - HS quan sát h1 SGK. ? Em hãy miêu tả lãnh địa PK và cuộc sống của lãnh chúa, nông nô trong lãnh địa đó? -HS miêu tả về các khía cạnh tổ chức, đời sống, sự phát triển kinh tế. ? Đời sống, quyền hành của hai giai cấp ntn? Có thể cho 1 hs đọc: “mức thuế …”
? Em hãy nêu những đặc điểm chính của nền kinh tế lãnh địa? (Họ sản xuất ra những gì, có buôn bán với các lãnh đia không?) -Gv mở rộng: Nguồn gốc của lãnh địa là khu đất nông thôn dưới thời Rô-Ma, các công xã truyền thống. Lãnh chúa có quyền sỡ hữu tối cao, đứng đầu các cơ quan luật pháp. Điều này khác với địa chủ ở các nước Phương Đông. (gv có thể so sánh đối chiếu các khái niệm lãnh địa, lãnh chúa, nông nô ở phương Tây với khái niệm điền trang, địa chủ, nông dân trong lịch sử Phương Đông ở Trung Quốc và Việt Nam). Hoạt động 3: nguyên nhân xuất hiện thành thị trung đại. - HS tìm hiểu SGK ? Nguyên nhân nào dẫn đến sự xuất hiện các thành thị trung đại? Quan sát h2: Hội chợ ở Đức. ? Hãy miêu tả về hội chợ: bức tranh đó ntn? - Bức tranh hội chợ miêu tả khung cảnh buôn bán sôi động, hoạt động chủ yếu là buôn bán -> kinh tế phát triển. Bên cạnh đó là những tòa lâu đài, nhà thờ với những kiến trúc đặc sắc phản ánh thành thị không chỉ là trung tâm kinh tế mà còn là trung tâm văn hóa. ? Cư dân thành thị gồm những ai? Họ làm nghề gì? Thảo luận: ? Kinh tế ở các thành thị có gì khác so với nền kinh tế lãnh địa?( HS thảo luận – trả lời) - Kinh tế lãnh địa: tự sản xuất, tư liệu TCN gắn chặt với NN nhưng chủ yếu là NN. - Kinh tế thành thị: chủ yếu là thủ CN và thương nghiệp (giao lưu buôn bán). Gv bổ sung: thành thị là hình ảnh tương phản với lãnh địa. Sự phát triển của kinh tế hàng hóa là một nhân tố dẫn đến sự suy vong của xã hội phong kiến. ? Thành thị ra đời có ý nghĩa như thế nào? Gv: sơ kết bài học. |
- Cuối thế kỉ V, người Giéc-man tiêu diệt các quốc gia cổ đại phương Tây -> Lập nên nhiều vương quốc mới.
- Chiếm ruộng đất của chủ nô đem chia cho nhau. - Phong cho các tướng lĩnh quý tộc các tước vị: công tước, hầu tước ® lãnh chúa phong kiến. - Nô lệ + nông dân mất ruộng không có ruộng đất phải phụ thuộc vào lãnh chúa-> nông nô. Þ Xã hội phong kiến châu Âu hình thành. 2. Lãnh địa phong kiến - Lãnh địa: khu đất rộng lớn: đất, rừng, ao hồ, nhà thờ trở thành vùng đất riêng của lãnh chúa như một quốc gia thu nhỏ. - Đời sống trong lãnh địa: + Lãnh chúa: bóc lột nông nô, không phải lao động, sống đầy đủ, xa hoa. + Nông nô: nhận ruộng đất canh tác từ lãnh chúa phải đóng thuế.
- Kinh tế: Tự cấp , tự túc, đóng kín.
3. Sự xuất hiện các thành thị trung đại
- Nguyên nhân: Từ cuối thế kỷ XI do sản xuất thủ công phát triển, thợ thủ công đưa hàng hóa ra những nơi đông người để trao đổi buôn bán, lập xưởng sản xuất Þ thành thị trung đại ra đời.
- Tổ chức: Thợ thủ công và thương nhân.
- Ý nghĩa: Thúc đẩy sản xuất làm cho xã hội phong kiến phát triển. |